بررسی تغییرات فرهنگی دشت کنگاور از دوره مس سنگ تا پایان عصر مفرغ بر اساس مدل های استقراری

نویسندگان

عباس مترجم

طیبه الماسی

چکیده

مجموعه عوامل زیست محیطی نقشی موثر در ایجاد استقرار های انسانی در هر دوره زمانی دارند. لذا در باستان شناسی علاوه بر شناخت میزان تاثیر محیط در ایجاد هر استقرار، میزان انطباق استقرار ها با شرایط محیطی حاکم را نیز ممکن می سازد. یکی از روش های بررسی انطباق در مطالعات باستان شناسی مطالعه الگوی استقرار و تحلیل استقراری است که به بررسی شکل گیری محوطه های باستانی در بسترهای محیطی می پردازد. دشت میان کوهی کنگاور، با مساحتی بالغ بر km²800 یکی از دشت های شرق زاگرس مرکزی است که طی سال های 1961 تا 1974م. مورد مطالعات میدانی هیات های مختلف قرار گرفت. در این پژوهش به تحلیل الگوهای استقراری با رویکردهای مشخص پرداخته شده که با توجه به وضعیت دشت کنگاور و پتانسیل های محیطی آن سوالاتی در رابطه نحوه پراکنش استقرارها در هر دو دوره، عوامل و مولفه های تاثیر گذار در مطالعه پراکنش استقرارها با نحوه معیشت در این پژوهش طرح شد. با توجه به نقش تئوری های روندگرا در بررسی الگوی استقرار از تحلیل جذب زیست محیطی با استفاده از روش های آماری استفاده شده است. نتایج به دست آمده در این بحث نشان می دهد وابستگی استقرارهای دوره مس سنگ به پهنه دشت و دوره مفرغ به حاشیه دشت و دامنه های کوه پایه ای بیشتر است در حالی که از نظر میزان دسترسی به منابع آبی نحوه پراکنش استقرارها در هر دو دوره به صورت خطی و وابسته به مجاری دایمی و یا فصلی آب می باشد. محوطه های دوره مس سنگی وابستگی بیشتری به عوامل محیطی چون نزدیکی به منبع آب و معابر مبادلاتی دارد که این نشان دهنده میزان زیاد وابستگی استقرار های این دوره به کشاورزی و تجارت است. در دوره مفرغ با توجه به فاصله زیاد استقرارها از معابر مواصلاتی و پهنه دشت و نزدیکی بیشتر با کمربندهای کوه پایه ای وابستگی اقتصادی بیشتر ساکنان به دام داری را نشان می دهد که خود می تواند متاثر از نقش گروه های دام دار مهاجر به این دشت در دوره مفرغ قدیم را نشان دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گزارش مقدماتی بررسی الگوهای استقراری عصر مفرغ دشت نهاوند(سرچشمه کاماسیاب)

عصر مفرغ به دلیل همزمانی آن با تحولات آغاز شهر نشینی در مطالعات باستان شناسی جایگاه ویژه ای دارد؛نکته قابل توجه ، ان است که این تحولات درتمامی فلات ایران به رغم ظهور خط در منطقه جنوب غربی ایران به یک میزان،تاثیر گذارند به یک میزان،تاثیرگذار نیستندو ما از تاثیرات و کنش فرهنگ های محلی و یا تاثیرگذار خارجی بر این پدیده اطلاعات کافی نداریم.زاگرس مرکزی و دشت نهاوند به لحاظ موقعیت جغرافیایی و وجود من...

متن کامل

نشانه هایی از یک نظام سازمان‌یافته عصر مفرغ، در شرق زاگرس مرکزی (دشت کنگاور)

وضعیت باستان‌شناختی زاگرس مرکزی از مناطق پراهمیت در پیش‌ازتاریخ ایران و بین‌النهرین نشان از نقش  آن در تاریخ تطور فرهنگی روستانشینی و توسعه شهرها است. پژوهش حاضر حاصل مطالعه الگوی استقراری محوطه­های عصر مفرغ میانی و جدید در دشت میانکوهی کنگاور بر اساس شاخصه‌های انتخاب بوم‌شناختی و همین‌طور فضایی میان فرهنگی (رتبه-اندازه و آنتروپی) است. تمرکز محوطه‌های شاخص مرکزی، در حوزه جنوب شرق این پهندشت و ت...

متن کامل

پراکنش استقرارگاه ها از دوره مس و سنگ تا پایان عصر مفرغ در حوضه رودخانه گاورود سنقر

چکیده دشت میان کوهی سنقر در منطقه زاگرس مرکزی با حدود 2320 کیلومتر مربع مساحت در شمال شرقی کرمانشاه واقع شده است. در محدوده این دشت میان کوهی، محوطه های پیش از تاریخی متعددی وجود دارند که شواهد و یافته های سطحی آنها اهمیت بسزائی در تبیین چشم اندازهای باستان شناسی غرب ایران پیدا می کند. رودخانه گاورود به مثابه یک شریان حیاتی زهکش طبیعی در دشت گاورود در قسمت شمال شهرستان سنقر و کلیایی جاری است، ...

15 صفحه اول

گزارش مقدماتی بررسی الگوهای استقراری عصر مفرغ دشت نهاوند(سرچشمه کاماسیاب)

عصر مفرغ به دلیل همزمانی آن با تحولات آغاز شهر نشینی در مطالعات باستان شناسی جایگاه ویژه ای دارد؛نکته قابل توجه ، ان است که این تحولات درتمامی فلات ایران به رغم ظهور خط در منطقه جنوب غربی ایران به یک میزان،تاثیر گذارند به یک میزان،تاثیرگذار نیستندو ما از تاثیرات و کنش فرهنگ های محلی و یا تاثیرگذار خارجی بر این پدیده اطلاعات کافی نداریم.زاگرس مرکزی و دشت نهاوند به لحاظ موقعیت جغرافیایی و وجود من...

متن کامل

برهمکنش های فرهنگی عصر مفرغ مازندران بر پایه داده‌های سفالی

تحلیل روابط درون و برون منطقه‌ای دوران مفرغ در جلگه مازندران و دشت‌های میانکوهی آن بر اساس سفال، مسئله‌ی اصلی پژوهش حاضر است. سفال­های شاخص این دوران، خاکستری و سیاه براق و سفال قرمز ساده و منقوش (مفرغ قدیم) بوده است. نگارندگان، چگونگی وجود این سفال‌ها را در هفت محوطه‌ی کاوش‌شده و هشت محوطه‌ی بررسی‌شده‌ در این منطقه، ارزیابی و با سفال‌های مناطق همجوار مقایسه نمودند. این پژوهش اولا مشخص نموده که...

متن کامل

تحلیل الگو¬های استقراری عصر مفرغ میانی و جدید دشت سَرفیروزآباد در جنوب کرمانشاه، غرب زاگرس مرکزی

سیمای باستان­شناسی غرب ایران بیانگر تحولات مهم فرهنگی ـ اجتماعی در طول ادوار مختلف پیش از تاریخ است. این منطقه که رشته­کوه­های زاگرس مرکزی بخش عمدة آن را دربر گرفته است، از اوایل قرن بیستم مورد­ توجه بسیاری از باستان­شناسان قرار گرفته و بررسی و کاوش­های متعددی در آن به انجام رسیده است. در این­ میان دشت­ سرفیروزآباد که در جنوب استان کرمانشاه قرار دارد، به­رغم قابلیت­های زیستـ بوم شناختی به جز در...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های باستان شناسی ایران (علمی - پژوهشی)

ناشر: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5225

دوره 3

شماره 5 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023